ઋષિ પરંપરા પ્રમાણે અરુણીઋષિનો પુત્ર આરુણી ધૌમ્યઋષિના આશ્રમમાં રહી વિદ્યાભ્યાસ સાથે ખેતી અને પશુઓની સારસંભાળ રાખવાની જવાબદારી નિભાવતો. આશ્રમની જમીન ઢાળવાળી હોવાથી ધોવાણ અટકાવવા શિષ્યોએ ખૂબ જ શ્રમ કરીને પાળો બનાવ્યો હતો. ચોમાસામાં એક વાર ધોધમાર વરસાદ પડતો હતો. અચાનક ગુરુજીને પાળો યાદ આવ્યો. “આરુણી!! આપણા ખેતરના બંધપાળાની તપાસ કરો, વરસાદથી ધોવાઈ તો નથી ગયો ને?”

આરુણીએ ખેતરમાં જઈને જોયું તો પાળામાંથી પાણી વેગ સાથે વહી રહ્યું હતું. આરુણી વરસાદની પરવા કર્યા વિના માટી લઈ નાખવા લાગ્યો, પરંતુ પાણીના વેગને કારણે એ માટી ધોવાઈ જતી હતી. અંતે આરુણી પાણીના પ્રવાહમાં આડો સૂઈ ગયો. આથી પાણી સાથે તણાઈ આવતી માટી આરુણીના શરીર સાથે જામી જવાથી પાણીનો વેગ રોકાઈ ગયો. વરસાદ પણ બંધ થઈ ગયો, પરંતુ અશક્ત આરુણી ઊભો ન થઈ શક્યો. આરુણી સાંજ સુધી આશ્રમમાં પાછો ન ફરતાં, ચિંતાતુર ધૌમ્યઋષિ અને શિષ્યો શોધતાં શોધતાં ખેતરમાં પહોંચ્યા. ધૌમ્યઋષિએ મોટા અવાજ સાથે ખેતરમાં બૂમ પાડી,

“આરુણી……… આરુણી………. તું ક્યાં છે?”

“હું અહીં છું ગુરુદેવ” એવો બહુ ધીમો અને કણસતો અવાજ થોડી વારે ગુરુદેવને સંભળાયો. ત્વરાથી ગુરુદેવ અવાજની દિશામાં આગળ વધ્યા. ત્યાં જઈ જોયું તો, પાળામાં પડેલાં ગાબડામાં આરુણી જડકાયેલી અને બેહોશ હાલતમાં પડ્યો હતો.

ધૌમ્યઋષિએ આરુણીને બેઠો કરી હૃદયસરસો ચાંપ્યો અને કહ્યું “શાબશ બેટા! આજે તેં તારી જિંદગીની પણ પરવા કર્યા વિના જમીનનું ધોવાણ થતું અટકાવ્યું છે.”

આજે જળ જમીન અને જંગલનું સતત અને સર્વત્રર ધોવાણ થઈ રહ્યું છે ત્યારે આપણામાંથી કેટલાને તેની ચિંતા છે કે તે માટે કાર્યશીલ છે? આપણી કુદરતી સંપત્તિના જતન માટે ઠેર ઠેર આરુણીઓની જરૂર છે. ત્યારે પ્રકૃતિ પાસેથી બધું લઈ લેવાના જ સ્વાર્થ સાથે જીવતા માનવી અસ્તિત્વ ક્યાં સુધી ટકી રહેશે? આપણો સ્વાર્થ જ આપણને વિનાશ તરફ લઈ જઈ રહ્યો છે.

 (સંદર્ભઃ લોકસરવાણી વર્ષઃ1, અંકઃ4 જુલાઈ-ઓગસ્ટ 1996)

#BlendedLearning #CompetencyEd (#CBE) #Curriculum #DeeperLearning #DesignThinking #FormativeAssessment #FormativeChat #HQPBL #GrowthMindset #MakerEd #MasteryChat #MasteryBased #PBL #PBLChat #PersonalizedLearning #PlaceBasedEd #PLearning #ProjectBased